Bank komórek macierzystych umożliwia przechowywanie krwi pępowinowej, którą można wykorzystać do leczenia wielu chorób.
Co to jest bank komórek macierzystych?
Polski Bank Komórek Macierzystych – PBKM, to instytucja, która zajmuje się pobieraniem i przechowywaniem krwi pępowinowej, łożyskowej oraz sznura pępowiny. Dzięki temu dziecko i członkowie jego rodziny zyskują dostęp do kolejnej metody leczenia wielu ciężkich chorób (w tym nowotworowych) oraz wspomagania terapii autyzmu i dziecięcego porażenia mózgowego.
Przechowywanie krwi pępowinowej w banku komórek macierzystych jest możliwe nawet przez 50 lat. W każdej chwili materiał jest gotowy do użycia, jeżeli zaistnieje taka potrzeba. Krew pępowinową można przekazać także na cele charytatywne, aby mogła być wykorzystana w terapii osób niespokrewnionych. Inicjatywą oraz zwiększaniem świadomości społeczeństwa zajmuje się publiczny bank krwi pępowinowej.
Pobieranie krwi pępowinowej
Krew pępowinowa to krew, która jest obecna w pępowinie i łożysku po narodzinach dziecka. Jest źródłem krwiotwórczych komórek macierzystych – pierwotnych, niedojrzałych i niewyspecjalizowanych tworów mających zdolność do namnażania się, przekształcenia w niemal każdą komórkę ciała oraz odbudowywania układu immunologicznego i krwiotwórczego. Wykorzystuje się ją do przeszczepów własnych u dawcy lub członków jego najbliższej rodziny, jeżeli występuje odpowiednia zgodność tkankowa. U osoby dorosłej można ją dodatkowo połączyć ze szpikiem kostnym.
Poza komórkami macierzystymi, w krwi pępowinowej znajdują się również komórki mezenchymy. W okresie zarodkowym powstają z niej wszystkie tkanki: łączna, nerwowa, mięśniowa, sercowa i kostna. Podczas pobrania z pępowiny i łożyska zostają one zabezpieczone i przechowywane w banku komórek macierzystych.
Pobranie krwi pępowinowej jest całkowicie bezpieczne dla kobiety i noworodka. Zabieg wykonuje się na sali porodowej, tuż po porodzie i odcięciu pępowiny z części, która jest połączona z łożyskiem. Położna wkłuwa się w naczynia pępowinowe, a krew przez kilka minut spływa do specjalnego worka. Jednorazowo pobiera się około 100–150 ml krwi. Po wszystkim materiał jest zabezpieczany i dostarczany wraz z dokumentacją do banku komórek macierzystych.
Przechowywanie krwi pępowinowej
Krew pępowinową wraz z komórkami macierzystymi po pobraniu bada się w kierunku obecności bakterii, wirusów oraz grzybów. Następnie umieszcza się ją w banku komórek macierzystych. Po dodaniu środka ochronnego, materiał wkłada się do specjalnej kasety, gdzie w parach ciekłego azotu może być przechowywany nawet przez kilkadziesiąt lat. W razie zaistnienia takiej potrzeby, materiał jest gotowy do użycia i przeszczepienia.
Komórki macierzyste wykorzystuje się do leczenia m.in. białaczki, chłoniaka, zaburzeń odporności, ciężkich niedokrwistości, chorób metabolicznych, a także guzów nerek, mózgu i kości.
