Jeśli na celiakię choruje jedna osoba w rodzinie, to inni jej członkowie znajdują się w grupie ryzyka. Celiakia jest chorobą o podłożu genetycznym i może być przekazywana z pokolenia na pokolenie. Warto wtedy udać się na badania genetyczne wraz z pozostałymi krewnymi. Jeśli potwierdzą występowanie rodzinnej celiakii, można wspólnie przejść na dietę bezglutenową, która pomoże zwalczyć jej objawy.
Celiakia w rodzinie – razem łatwiej przestrzegać diety bezglutenowej
Jeśli np. dwie z czterech osób w rodzinie chorują na celiakię (chorobę trzewną), warto zastanowić się nad wprowadzeniem diety bezglutenowej u wszystkich członków rodziny. Choćby z czysto praktycznego punktu widzenia. Gotowanie jest wtedy dużo łatwiejsze, bo nie trzeba przyrządzać dwóch rodzajów posiłków – bezglutenowych i „normalnych”. Dieta bezglutenowa osobom zdrowym nie zaszkodzi, pod warunkiem, że będzie zbilansowana i skonsultowana z dietetykiem. Za to na pewno ułatwi codzienne życie i będzie formą wsparcia dla chorych członków rodziny.
Dieta bezglutenowa opiera się na całkowitej rezygnacji z jedzenia produktów zawierających gluten, czyli białko obecne w ziarnach pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Wyeliminowanie z codziennego menu chleba, makaronu, pizzy czy ciastek to jednak za mało. Cały problem polega na tym, że gluten znajduje się również w tych produktach, w których nie spodziewamy się jego obecności: w przyprawach, lekach, czekoladzie, keczupie, koncentratach zup i sosów, parówkach, czy pasztetach. Aby sobie nie szkodzić warto więc sprawdzać etykiety kupowanych przez siebie produktów spożywczych. W razie wątpliwości można zajrzeć na strony internetowe stowarzyszeń działających na rzecz osób z celiakią, na których zamieszczane są wykazy produktów dozwolonych i zabronionych w diecie bezglutenowej.
Cała rodzina na diecie bezglutenowej – czemu nie, ale po konsultacji z dietetykiem
Dieta bezglutenowa nie jest dietą łatwą w utrzymaniu. Tym bardziej pomoc ze strony najbliższych ma tutaj ogromne znaczenie.Decyzję o przejściu na dietę bezglutenową powinno się podjąć wspólnie z dietetykiem. Warto bowiem pamiętać, że eliminując ze swojej diety gluten eliminujemy też wiele innych składników odżywczych. Rolą dietetyka jest więc ułożenie takiej diety, która z jednej strony będzie całkowicie bezglutenowa, z drugiej nie narazi nikogo na niedobory pokarmowe.
Osoby chore na celiakię muszą unikać glutenu – dlaczego?
Ponieważ jest on dla nich silnie toksyczny. Prowadzi do zaniku kosmków jelitowych jelita cienkiego, przez co traci ono zdolność wchłaniania składników odżywczych z pożywienia. Osoby chore na celiakię są więc narażonena poważne niedobory pokarmowe.
Celiakia – objawy choroby ustępują po zastosowaniu diety
Dieta bezglutenowa sprawia, że objawy choroby cofają się, a chory ma szansę uniknąć powikłań choroby trzewnej. A z jakimi objawami i konsekwencjami zdrowotnymi należy kojarzyć celiakię?
Po jakimś czasie od zjedzenia np. pszennego chleba chory może zacząć odczuwać dolegliwości ze strony układu pokarmowego: bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, wymioty czy zaparcia. Innymi objawami choroby są zmiany skórne, afty jamy ustnej, czy zanik szkliwa zębowego. Celiakia atakuje również układ nerwowy i może być przyczyną padaczki, migreny czy miopatii. W dalszej perspektywie celiakia może prowadzić też do rozwoju nowotworu jelita cienkiego, niepłodności albo osteoporozy. Właśnie dlatego osoby, które podejrzewają u siebie celiakię nie powinny zwlekać z wykonaniem badań w jej kierunku.
Celiakia – badanie DNA odpowie, który członek rodziny może być chory
O tym, że dana osoba choruje na celiakię w dużej mierze decydują geny. Szacuje się, że prawie wszyscy chorzy na celiakię mają specyficzny układ genów (układ HLA-DQ2/DQ8). Dlatego to właśnie od badań genetycznych powinno się rozpoczynać diagnostykę tej choroby. W połączeniu z testami serologicznymina ich podstawie można postawić diagnozę. Wprowadzenie testów genetycznych sprawiło, że diagnostyka choroby trzewnej stała się dużo bardziej komfortowa dla pacjentów. Miedzy innymi dlatego, że dzięki nim w niektórych przypadkach odstępuje się dziś od wykonania niezbyt przyjemnej biopsji jelita cienkiego. Badanie genetyczne w kierunku celiakii jest badaniem, które wykonuje się raz w życiu. Nie ma potrzeby powtarzania go w przyszłości. Potrafi jednoznacznie wskazać czy dana osoba ma do niej predyspozycje czy nie. Dlatego też warto wykonać je całą rodziną, aby mieć pewność, że najbliższym nic nie zagraża.
©unsplash/pixabay
